ПЕДАГОГИКА И ПСИХОЛОГИЯ СОЦИАЛЬНОЙ

ПЕДАГОГИКА И ПСИХОЛОГИЯ СОЦИАЛЬНОЙ ДЕПРИВАЦИИ
(ИСТОРИЧЕСКИЙ АСПЕКТ)

Е. А. КНЯЗЕВ

Эпохи великих исторических катаклизмов — войн, революций, переселений народов — и другие значимые события в развитии человечества всегда приводили к катастрофам — социальным и психологическим изменениям, часто необратимым. Одной из них становилось сиротство как вид депривации. Страдания детей, потерявших родителей, во все эпохи вызывали особую заботу церкви, государства, общества, отдельных людей. Эти социальные силы выступали в качестве основных заказчиков системы психолого-педагогического воздействия, строивших согласно своим ценностям саму систему воспитания и образования.
Творцы психологических и педагогических теорий находились в той или иной степени зависимости от этих заказчиков. Сложившиеся психолого-педагогические теории создавались, развивались и тиражировались особенно успешно применительно к замкнутым, изолированным от общества коллективам, которые становились своеобразными лабораториями для проведения экспериментов в данной области. Возможно, этим объясняется значительная эффективность реализации таких теорий в условиях изолированного или депривированного — что не одно и то же — коллектива.
Отметим, что наиболее ярко выраженный вклад в научное осмысление воспитания в социуме внесли педагоги, посвятившие себя работе (и одновременно жившие) в закрытых учреждениях монастырского или интернатского типа,— Генрих Песталоцци, Фридрих-Вильгельм-Август Фребель, Антон Макаренко и Януш Корчак. Эти выдающиеся воспитатели сиротских коллективов разрабатывали и внедряли теории жизнедеятельности последних.
Их опыт и концепции вошли в число высших проявлений и достижений теории и практики воспитания.
Сиротство — модель и испытательная база для проведения всевозможных экспериментов в области воспитания и обучения: депривация создает наибольшую эффективность практически любых видов педагогического и психологического воздействия. Такой вид противоестественного «осиротения», как искусственная депривация, применяется с древнейших времен для воспитания воинов. Первобытные обряды посвящения в воины сопровождались обязательным изъятием из семейного круга подростков, которых тщательно изолировали от женщин, и главное — от матерей. В Спартанском государстве инициация сопровождалась мучительными пытками, проходившими публично, на глазах матерей, которые должны были подбадривать сыновей. Так, воспитание воинской выносливости сопровождалось ритуалом социального унижения, без которого не мыслилось превращение подростка в мужчину. Исторических примеров можно обнаружить множество: здесь и дружины древних славян, и «люди длинной судьбы» у монголов, и викинги, и многие другие. Даже в этих примерах мы отмечаем не только искусственно созданную изоляцию, но и искусственную депривацию, на которой у примитивных народов строились элементы социальной дифференциации различных возрастных и половых коллективов, профессиональных группировок.
Обращает на себя внимание факт существования профессий, при формировании которых в качестве непременного условия использовались организационные принципы создания искусственной (или временной) депривации.
40

Это прежде всего подготовка военных, где едва ли не в самых массовых масштабах применяют различные степени и сроки искусственной депривации, использующей строгую изоляцию как самое эффективное средство психологического воздействия. Военная служба в прошлом становилась для большинства воинов полным разрывом всех связей с собственным домом, семьей, родственниками, что сопровождалось созданием неестественных условий жизнедеятельности, основанной на манипуляции депривированными солдатами.
Рекрутчина, солдатчина продолжалась пожизненно и на первых порах строилась на изоляции новобранца от общества. В своих истоках казачество — профессиональное воинство России и Украины — отличалось особой строгостью запрета семейной жизни: женатым относились с презрением и называли их «сиднями» и «гнездюками». Здесь депривация становилась причиной особой инверсии сексуальности, выражавшейся в различных видах мужеложства — проявления средневековой «дедовщины»: новобранец становился рабом у казаков, его инициация приобретала затяжной характер нескольких лет унижения и своеобразного ученичества. Здесь вряд ли можно обойтись обыкновенными, принятыми у историков социально-экономическими или политическими причинами подобного феномена. С психоаналитических позиций депривация в условиях солдатчины скорее может быть осмыслена как навязчивое запрещение (см. [5]). Бессмысленную агрессивность современной дедовщины можно объяснить как реализацию примитивной модели временной депривации-сиротства применительно к новобранцу: «деды» и «отцы» (командиры) как бы заменяют ему родителей, что становится основой психологического воздействия. Агрессия в таких условиях направляется на слабых, незакаленных, еще не депривированных людей из естественной среды, где иные законы и иная психология. При этом не следует забывать часто встречающуюся апелляцию к армейско

Kết quả (Việt) 2:

Sư phạm và tâm lý của thiếu thốn xã hội
(Lịch sử Aspect) E. Knyazev thời kỳ biến động lớn về lịch sử - chiến tranh, cách mạng, di cư của dân tộc - và các sự kiện quan trọng khác trong sự phát triển của nhân loại luôn luôn dẫn đến thảm họa - thay đổi xã hội và tâm lý, thường không thể đảo ngược. Một trong số họ đã trở thành trẻ mồ côi như một hình thức tước. Những đau khổ của con người bị mất cha mẹ, ở mọi lứa tuổi được quan tâm đặc biệt đối với các nhà thờ, nhà nước, xã hội và cá nhân. Các lực lượng xã hội đã hành động như những khách hàng chính của hệ thống ảnh hưởng tâm lý-sư phạm xây dựng theo giá trị của nó rất giáo dục và hệ thống giáo dục. Tác giả của lý thuyết tâm lý và sư phạm đang ở mức độ khác nhau, tùy thuộc vào các khách hàng. Thịnh hành các lý thuyết tâm lý và sư phạm đã được tạo ra, phát triển và nhân rộng thành công đặc biệt liên quan đến đóng, cô lập từ tập thể xã hội, mà đã trở thành một loại phòng thí nghiệm để tiến hành thí nghiệm trong lĩnh vực này. Có lẽ điều này giải thích hiệu quả đáng kể trong việc thực hiện các lý thuyết về cô lập hoặc bị tước đoạt - đó là không giống nhau -. Nhóm nghiên cứu lưu ý rằng sự đóng góp rõ rệt nhất cho sự hiểu biết khoa học của giáo dục trong xã hội đã giáo viên đã tận tụy với công việc (trong khi sinh hoạt) trong đóng tu viện hay nhập nội trú - Heinrich Pestalozzi, Friedrich Wilhelm Tháng Tám Froebel, Anton Makarenko Janusz Korczak. Các nhà giáo dục nổi bật trại trẻ mồ côi đội phát triển và thực hiện các lý thuyết về cuộc sống trong quá khứ. Kinh nghiệm và khái niệm của họ là một trong những biểu hiện cao nhất và thành tựu của lý thuyết và thực hành của giáo dục. Orphanage - một mô hình và cơ sở thử nghiệm cho tất cả các loại của các thí nghiệm trong các lĩnh vực giáo dục và đào tạo: tước tạo ra hiệu quả lớn nhất của hầu như bất kỳ loại tác động sư phạm và tâm lý. Kiểu này không tự nhiên "bỏ rơi" như thiếu thốn nhân tạo, được sử dụng từ thời cổ đại cho giáo dục của những người lính. nghi lễ khởi nguyên thủy trong các binh sĩ đã được kèm theo buộc phải thu hồi từ các vòng tròn gia đình của thanh thiếu niên đang bị cô lập một cách cẩn thận từ những người phụ nữ, và quan trọng nhất - cho các bà mẹ. Việc khởi của nhà nước Spartan đã được kèm theo đớn tra tấn đã được tổ chức công khai, trước con mắt của những người mẹ có con trai đã được cổ vũ. Đối với đào tạo độ bền quân đội đã được kèm theo một nghi thức sỉ nhục xã hội, mà không có nó đã được hình thành trong sự chuyển đổi của các nam thanh niên. ví dụ lịch sử có thể được tìm thấy nhiều: đội hình ở đây và người Slav cổ đại, và "người vận mệnh dài" của người Mông Cổ, người Viking, và nhiều người khác. Ngay cả trong các ví dụ này, chúng ta kỷ niệm không chỉ là cô lập nhân tạo, mà còn thiếu thốn nhân tạo, mà các dân tộc nguyên thủy được xây dựng các yếu tố của sự phân biệt xã hội của tuổi tác và quan hệ tình dục nhóm khác nhau, nhóm chuyên nghiệp. Sự chú ý được rút ra cho sự tồn tại của công việc, sự hình thành của nó là một điều kiện tiên quyết nguyên tắc tổ chức được sử dụng trong việc tạo ra một nhân tạo (hoặc tạm thời) thiếu thốn. 40 Điều này đặc biệt đào tạo quân sự, nơi mà có lẽ trong việc sử dụng quy mô mức độ khác nhau lớn nhất và thời gian thiếu thốn nhân tạo sử dụng khóa cứng như là phương tiện hiệu quả nhất để ảnh hưởng tâm lý. nghĩa vụ quân sự trong quá khứ, đã trở thành đa số binh sĩ hoàn thành phá vỡ tất cả các mối quan hệ với ngôi nhà của riêng mình, gia đình, người thân, kèm theo việc tạo ra các điều kiện tự nhiên của cuộc sống, dựa trên các thao tác của người lính bị tước đoạt. tòng quân, nghĩa vụ quân sự kéo dài cuộc sống và lúc đầu được dựa trên sự cô lập của một tuyển từ xã hội. Trong nguồn gốc của nó, là Cossacks - một quân đội chuyên nghiệp ở Nga và Ukraine - khác biệt cấm đặc biệt nghiêm ngặt của đời sống gia đình: đã kết hôn được đối xử với sự khinh miệt và gọi họ là "Sydney" và "gnezdyukami". Nó đã trở thành nguyên nhân gây ra tước đảo đặc biệt của tình dục được thể hiện trong các loại khác nhau của quan hệ đồng - biểu hiện của sự "bắt nạt" thời trung cổ: tân binh trở thành nô lệ của Cossacks, khởi mình được mua lại kéo dài nhiều năm của sự sỉ nhục và một loại học nghề. Đó là hầu như không thể làm bình thường, chấp nhận giữa các sử gia về lý do kinh tế-xã hội hay chính trị cho một hiện tượng như vậy. Từ tước điểm phân tâm học thuộc nghĩa vụ quân sự thay vì nó có thể được hiểu như việc cấm cưỡng (xem. [5]). Gaga gây hấn của bắt nạt hiện đại có thể được giải thích như là việc thực hiện các mô hình nguyên thủy của thời gian thiếu thốn, bị bỏ rơi trong mối quan hệ để tuyển "ông nội" và "cha" (chỉ huy) để thay thế ông là cha mẹ, mà trở thành cơ sở của các tác động tâm lý. Xâm lược trong điều kiện như vậy được gửi đến yếu, đàn ông unquenched, đã không bị tước đoạt từ môi trường tự nhiên của họ, nơi mà luật pháp khác nhau và tâm lý khác nhau. Đồng thời chúng ta không nên quên hấp thường gặp phải quân đội